ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ - ΕΙΔΗ

Οι διαδικαστικές πράξεις διακρίνονται σε δύο είδη:

  1. Τις διαμορφωτικές διαδικαστικές πράξεις. Είναι οι διαδικαστικές πράξεις, ο κύριος στόχος της δικονομικής ενέργειας των οποίων είναι η επέλευση κάποιων εννόμων συνεπειών. Λ.χ. η δικαστική απόφαση ή η γνωστοποίηση στον αντίδικο της νέας διεύθυνσης κατοικίας.

Οι διαμορφωτικές διαδικαστικές πράξεις μπορεί να είναι:

  • Υποστατές ή ανυπόστατες. Στην πρώτη περίπτωση μπορεί, περαιτέρω, να είναι:

  • Έγκυρες, άκυρες ή ακυρώσιμες. Και

  1. Τις επιτευκτικές διαδικαστικές πράξεις. Είναι οι διαδικαστικές πράξεις, ο κύριος στόχος της δικονομικής ενέργειας των οποίων είναι η επίτευξη δικαστικής έρευνας ως προς την βασιμότητά τους και η έκδοση ευνοϊκής δικαστικής απόφασης. Πρόκειται για την συντριπτική πλειονότητα των διαδικαστικών πράξεων των διαδίκων. Λ.χ. η αγωγή, τα αιτήματα, οι νομικοί ισχυρισμοί, οι πραγματικοί ισχυρισμοί ή τα επιχειρήματα.

Οι επιτευκτικές διαδικαστικές πράξεις μπορεί να είναι:

  • Υποστατές ή ανυπόστατες. Στην πρώτη περίπτωση μπορεί, περαιτέρω, να είναι:

  • Παραδεκτές ή απαράδεκτες.

  • Νόμω βάσιμες ή νόμω αβάσιμες.

  • Ουσία βάσιμες ή ουσία αβάσιμες.

Οι επιτευκτικές διαδικαστικές πράξεις είναι πάντοτε έγκυρες.

ΕΙΔΙΚΑ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΚΤΟ, ΤΟ ΝΟΜΩ ΚΑΙ ΤΟ ΟΥΣΙΑ ΒΑΣΙΜΟ ΕΝΔΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ

  1. Παραδεκτό ένδικο βοήθημα είναι εκείνο το οποίο πληροί όλες τις διαδικαστικές προϋποθέσεις της δίκης, κυρίως, δηλαδή, αυτό που ταυτόχρονα:

  • είναι υποστατό. Η αγωγή λ.χ. που κατατίθεται σε εμπορικό επιμελητήριο και όχι σε Δικαστήριο είναι ανυπόστατη.

  • απευθύνεται στη σωστή δικαιοδοσία (άρθρα 1-3 ΚΠολΔ)

  • απευθύνεται σε αρμόδιο Δικαστήριο (άρθρα 12-44 ΚΠολΔ)

  • είναι ορισμένο (άρθρα 216, 217 ΚΠολΔ)

  • εισάγεται βάσει της απαιτούμενης έγγραφης προδικασίας (άρθρο 111 ΚΠολΔ). Η ανταγωγή λ.χ. είναι παραδεκτή όταν ασκείται με χωριστό δικόγραφο, και όχι με τις προτάσεις ή προφορικά επ’ ακροατηρίου (άρθρο 268 παρ.4 ΚΠολΔ), και σχεδόν κάθε ένδικο βοήθημα είναι παραδεκτό όταν υπογράφεται από δικηγόρο, και όχι από τον διάδικο που το ασκεί (άρθρο 94 ΚΠολΔ).

  • ασκείται από διάδικο που έχει ικανότητα διαδίκου (άρθρο 62 ΚΠολΔ)

  • ασκείται από διάδικο που έχει ικανότητα δικαστικής παραστάσεως (άρθρο 63 ΚΠολΔ)

  • ασκείται από διάδικο που έχει άμεσο έννομο συμφέρον (άρθρο 68 ΚΠολΔ)

  • ασκείται από διάδικο που νομιμοποιείται ενεργητικά

  • ασκείται κατά διαδίκου που νομιμοποιείται παθητικά (Δεν υπάρχει άρθρο στον ΚΠολΔ το οποίο ρυθμίζει τη νομιμοποίηση.)

  • δεν προσκρούει σε εκκρεμοδικία (άρθρο 222 ΚΠολΔ) και

  • δεν προσκρούει στο σύνολό του σε δεδικασμένο (άρθρο 321 ΚΠολΔ).

Αν δεν πληροί έστω και μία από τις διαδικαστικές προϋποθέσεις της δίκης, το ένδικο βοήθημα είναι απαράδεκτο. Η συνήθης κύρωση του απαραδέκτου ενδίκου βοηθήματος είναι η απόρριψη αυτού, ακόμη και αυτεπαγγέλτως (άρθρα 4, 111 παρ.2 και άρθρα 73, 332 ΚΠολΔ). Σε λίγες περιπτώσεις η κύρωση του απαραδέκτου διαφοροποιείται και μπορεί να είναι η παραπομπή του ενδίκου βοηθήματος στο αρμόδιο Δικαστήριο (άρθρο 46 ΚΠολΔ) ή η αναστολή της εκδίκασής του μέχρι περατώσεως της εκκρεμοδικίας (άρθρο 222 παρ.2 ΚΠολΔ).

  1. Νόμω βάσιμο ένδικο βοήθημα είναι α) κατά την θεωρία του συγκεκριμένου προσδιορισμού της ιστορικής βάσεως, την οποία υιοθετεί το άρθρο 216 παρ.1 εδ.α’ ΚΠολΔ, εκείνο το οποίο, αληθών υποτιθεμένων των πραγματικών περιστατικών που αναφέρει με πληρότητα και σαφήνεια, πληροί το πραγματικό των κανόνων δικαίου που στηρίζουν το αίτημά του και ταυτόχρονα δεν πληροί το πραγματικό άλλων κανόνων δικαίου που συνεπάγονται την απόρριψη του αιτήματός του και το πραγματικό των οποίων λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο, ενώ β) κατά την θεωρία της εξατομικεύσεως, η οποία είναι θετικό δίκαιο στην Γερμανία, εκείνο το οποίο, αληθών υποτιθεμένων των πραγματικών περιστατικών που αναφέρει, πληροί το πραγματικό των κανόνων δικαίου που στηρίζουν το αίτημά του και ταυτόχρονα δεν πληροί το πραγματικό άλλων κανόνων δικαίου που συνεπάγονται την απόρριψη του αιτήματός του και το πραγματικό των οποίων λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο. Στην περίπτωση κατά την οποία δεν συγκεντρώνει τις παραπάνω προϋποθέσεις, το ένδικο βοήθημα είναι νόμω αβάσιμο και απορρίπτεται ως τέτοιο, ακόμη και αυτεπαγγέλτως.

  2. Ουσία βάσιμο ένδικο βοήθημα είναι εκείνο το οποίο αναφέρει αληθή πραγματικά περιστατικά και ταυτόχρονα δεν αποκρύπτει άλλα, επίσης αληθή, τα οποία συνεπάγονται την απόρριψη του αιτήματός του. Στην περίπτωση κατά την οποία δεν συγκεντρώνει τις παραπάνω προϋποθέσεις, το ένδικο βοήθημα είναι ουσία αβάσιμο και απορρίπτεται ως τέτοιο.